Ótti vekur alltaf upp hatur
Ariasman í Tjarnarbíó
Sýningin Ariasman er 80 mínútna einleikur þar sem sagt er frá Baskavígunum sem áttu sér stað á Vestfjörðum á 16. öld. Þrátt fyrir að vera eina fjöldamorð íslandssögunnar, þar sem 31 maður var drepinn á einu bretti, er lítið fjallað um atburðinn í skólum og almennri sagnfræði, svo margir íslendingar þekkja atburðina ekki.
Verkið er byggt á samnefndri skáldsögu Tapio Koivukari, og hefur heppnast mjög vel að þjappa langri og flókinni frásögn saman í þó ekki lengra leikverk.
Aldagamalt útlendingahatur
Elfar Logi Hannesson bregður sér í gervi bæði Ara í Ögri, sýslumannsinns sem fyrirskipaði morðin, sem og Jóns Lærða Gvendssonar, sem vingaðist við baskana sem komu til íslands í hvalveiði. Með þessari tvískiptingu sjáum við tvö sjónarhorn, bæði þeirra sem hræðast hið óþekkta, sem og þeirra sem sækjast til að vingast við fólk af ólíkum bakgrunni. Kenningar um hvers vegna Ari í Ögri fyrirskipar grimmdarverkin er velt upp , en svo virðist vera sem yfirhylming, hugmynd um hagnað, og hið gamla góða útlendingahatur sem ráðamenn eru gjarnir á að ýfa upp af sjálfselskum ástæðum hafi verið grunnundirstaða voðaverkanna.
Marsibil G. Kristjánsdóttir leikstýrir og sér um leikmyndina, og gerir hvort tveggja af mikilli fagmennsku. Lýsing Sigurvalds Ívars Helgasonar þjónar sýningunni einnig á góðan hátt og búningarnir sem hannaðir eru af Þ. Sunnefu Elfarsdóttir tala skemmtilega við tíðarandann og leikmyndina í heild.
Þarft verk
Verkið er vel skrifað og vel unnið, en það er Tapio Kouvikari, höfundur bókarinnar, sem gerir sviðssetninguna einnig. Þá fer Elfar, eini leikari verksins, með öll hlutverkin og skiptir á milli karaktera með einföldum en þó vel skiljanlegum hætti, svo áhorfendur eiga auðvelt með að fylgja söguþræðinum. Elfar leikur af næmni og innlifun og heldur áhorfendum spenntum frá upphafi til enda. Mér fannst tónlistin einnig vel nýtt, ekki of mikið, bara aðeins til að skerpa á mesta dramanu. Þá er sögulegi þátturinn virkilega áhugaverður, og persónusköpun einföld en áhrifarík. Mér finnst þetta vera sýning sem ætti mikið erindi við menntaskólanemendur, og væri til dæmis tilvalið verk sem íslenskuáfangar eða söguáfangar myndu sækja heim með nemendur sína, og kynna þannig bæði áhugaverðan og ljótan hluta íslandssögunnar sem mætti vera betur þekktur, og gildi þess að segja söguna á lifandi og leikandi hátt.
Þá talar verkið augljóslega inn í nútímann, þar sem stórir karlar ala á hatri til að halda völdum og ota sínum tota, og mætti vel senda allnokkra fyrr- og núverandi ráðamenn þjóðarinnar á verkið með menntskælingunum.
