Ástin á tímum Stasi

21. nóvember 2018

Ung að árum kynnist Kristín austur - þýskum raunveruleika og ástinni handan við múrinn.

Ung að árum kynnist Kristín austur – þýskum raunveruleika og ástinni handan við múrinn.

Svöng, þyrst og ótrúlega taugaveikluð. Þannig leið mér þegar ég las Ekki gleyma mér eftir Kristínu Jóhannsdóttur, blaðamann og safnstjóra Eldheima í Vestmannaeyjum. Bókin kom út í fyrra en ég frétti ekki af henni fyrr en nú fyrir stuttu. Já, svöng og þyrst. Aldrei á ævinni hef ég upplifað eins mikinn þorsta eins og þegar ég las þessa bók.

Bókin segir frá námsárum Kristínar sem flytur til Austur – Þýskalands árið 1987 meðal annars í leit að ævintýrum sem hún svo sannarlega finnur. Hún skráir sig í háskólann í Leipzig og kemst fljótt að því að lífið hinum megin við múrinn er ekki dans á rósum.

Andi Stasi svífur yfir öllu og enginn er óhultur.

Bókin er byggð upp úr dagbókum Kristínar sem hún hélt á meðan á námi sínu stóð. Fyrir mig var þetta afar lærdómsrík lesning.

Fjarlægur raunveruleiki

Sjálf er ég fædd ári eftir fall múrsins og því var hann aldrei neitt annað í mínum huga en sagnfræðileg staðreynd. „Almáttugur!“ hugsaði ég nánast í hvert skipti sem ég fletti. Ég kynntist því í fyrsta sinn á ævinni hvernig heimurinn virkaði hinum meginn við múrinn en Kristín lýsir upplifun sinni á mjög næman hátt. Hún segir frá stóru ástinni í lífi sínu, austur-þýskum blaðamanni, sem hverfur síðan sporlaust eftir fall múrsins. Lesandinn hrífst með frá fyrstu blaðsíðu og líður nánast eins og hann standi við hlið Kristínar og feti með henni leiðina að sannleikanum sem vafinn er inn í ógnvekjandi heim stóra varðturnsins sem gnæfir yfir öllu. Íbúar sem áttu ekki sitt eigið líf og fundu oft fyrir skorti, líkamlegum sem og sálrænum, ganga um göturnar og lifa lífi sem aðrir stjórna.

Spurningarnar sem vakna við lesturinn eru þessar: Hverjum er hægt að treysta? Hvað varð um ástmögurinn? Af hverju er alltaf verið að taka aðalpersónuna til hliðar og spyrja hana undarlegra spurninga og hvernig veit fólk alltaf hvar hún hefur verið og með hverjum? Hvaða áhrif hefur þetta námsár á framtíðina?

Ekki gleyma mér ber nafn með rentu. Þetta er bók sem enginn gleymir. Nokkru sinni. Því hún verður svo áþreifanleg í ímyndunaraflinu að lesandi upplifir sig líkt og persónu í bókinni, þar sem hann getur engum treyst, er alltaf svangur, alltaf þyrstur og allir eru að fylgjast með.

Lestu þetta næst

Elsku leg

Elsku leg

Yerma eftir Simon Stone í Þjóðleikhúsinu Jólasýning Þjóðleikhússins 2024, Yerma, kemur svo...

Ótti vekur alltaf upp hatur

Ótti vekur alltaf upp hatur

Ótti vekur alltaf upp haturAriasman í Tjarnarbíó Sýningin Ariasman er 80 mínútna einleikur þar sem...

„Kona verður að velja“

„Kona verður að velja“

Leikritið Ungfrú Ísland var frumsýnt í Borgarleikhúsinu föstudaginn 17. janúar síðastliðinn. Um er...

Segulmagnaður einleikur

Segulmagnaður einleikur

Ífigenía var dóttir Agamemnon konungs í grískri goðafræði. Samkvæmt sögunni var henni fórnað af...